دکتر عطا الله عبدی

به گزارش خبرنگار تشکل های دانشجویی « ایرنا »، عطاءالله عبدی در همایش « ایران و ابعاد هویت ملی ایران» که توسط انجمن اسلامی دانشجویان آزادیخواه دانشگاه علوم زمین و ادبیات دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، افزود: «هویت تنها یک مقوله ی اجتماعی، فرهنگی یا سیاسی نیست، بلکه اساس و بنیان امنیت ملی است. به طوری که تمامی برنامه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور حتی اگر به درستی هم تدوین شود ، بدون وجود نرم افزاری به نام «هویت ملی» دچار چالش شده و ناکام می ماند . »

وی با انتقاد از بی توجهی نظام آموزشی و رسانه ای کشور به این مهم تصریح کرد: « هرچند رسانه ها و دستگاه آموزشی برنامه ریزان هویت ملی هستند ، اما نگاه و رویکردی کاملا غیرمسئولانه به این موضوع داشته و نه تنها هویت ملی ما را تقویت نکرده اند بلکه با به غفلت بردن جوانان در دستگاه آموزش، همبستگی ملی را کاهش داده اند . »

این آگاه به مسائل قومی با نکوهش اقدام اخیر صدا و سیما در برنامه ی « فتیله » ادامه داد: « این رسانه نابخردانه عمل کرد، ولی واکنش هایی که در پی آن اتفاق افتاد نیز نشان داد که حساسیت نسبت به مسائل قومی بیشتر از مصالح و منافع ملی شده است ؛ که این زنگ خطری برای ما است. وقتی دو نفر برنامه ای را اجرا می کنند و در پی آن جامعه اینگونه ملتهب می شود، اگر کشورهایی که از این وضعیت سود می برند اقدامات برنامه ریزی شده ای را در این زمینه انجام دهند ، چه مقابله ای با آن می توان کرد ؟! »

وی نگاه جناحی به هویت ملی را محکوم کرده و افزود : « برخی تصور می کنند هویت ملی مربوط به یک دولت یا حتی یک حکومت است. سیاسیون ما آن را تبدیل به یک مقوله ی جناحی کرده و در انتخابات مختلف از آن خرج می کنند. از طرفی برخی روشنفکران ما با نگاهی تقلیل گرایانه ،اصل هویت ملی را انکار می کنند . »

عبدی، نگاه صرفا مذهبی یا باستانی به ملیت ایرانی را بسیار خطرناک دانسته و اضافه کرد : «افرادی تخت جمشید را ساخته ی رومیان دانسته و درمقابل عده ای هویت شیعی ما را نفی می کنند . امروزه هرکس بتواند به هویت باستانی- اسلامی ایران بتازد ، ژست روشنفکری به خود می گیرد. به قول بزرگی : همه چیز در این مملکت متولی و صاحب دارد به استثنای هویت ملی که بی کس و کار است. »

وی اتفاقات اخیر آذربایجان را ناشی از این بی تفاوتی ها دانسته و گفت: « باید از شعاردادن تجزیه طلبان درون ورزشگاه ها علیه هویت ایرانی نیز جلوگیری شود . »

این استاد دانشگاه به رابطه میان محیط زیست و هویت ملی پرداخت و افزود : « هویت ملی یک بسته است که بخش مهمی از آن توسط ویژگی های جغرافیایی زیست در فلات ایران شکل گرفته است. از این رو وقتی دریاچه ای مثل هامون خشک می شود فرهنگ اسطوره ای مربوط به آن نیز تقلیل می یابد و شخصیت تاریخی مثل سیاوش کمرنگ می شود . »

عبدی ظرفیت های بالقوه ی فرهنگی «هویت ایرانی» را در منطقه بسیار مثبت ارزیابی کرده و گفت : « هر چند قاجار بخش بزرگی از ایران را با بی کفایتی تقدیم استعمارگران کرد، اما پیوندهای فرهنگی ما با مناطق جداشده همچنان پابرجاست. برای نمونه ، کشوری مانند تاجیکستان که به « هارتلند آسیای مرکزی » معروف است و بزرگترین منابع آبی منطقه را دارد، همانندی های فرهنگی و زبانی بسیاری با ما دارد که می تواند منافع اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دو کشور را تامین کند . »

وی به مساله ی سوریه و عراق نیز اشاره کرد و گفت : « چند دولت جاعل تاریخ، می خواهند زنجیرهای فرهنگی ما با اطراف را قطع کنند. همین ها وهابیت و داعش را راه انداخته و تقویت می کنند. صرف نظر از مباحث سیاسی و جناحی باید دانست که مساله ی بنیادگرایی و وهابیت ، مقوله ای مربوط به « شامات » سابق نیست که کاری به ما نداشته باشد ؛ بلکه واقعیت این است که اگر نتوانیم آنها را در سرزمین شام شکست دهیم به سراغ ما نیز خواهند آمد . »

عبدی تصریح کرد : « پیوندهای هویتی مشترک میان ایرانیان بسیار مهم است تا بتوانیم با یاری جستن از آنها بر رقبای خود در منطقه غلبه کرده و مانع از سوء استفاده ی آنها از مسائل قومی و هویتی شویم . »

برگرفته از : پایگاه آذری ها ( با ویرایش )