۲۰ - اردیبهشت - ۱۴۰۱
نوشتۀ : احسان هوشمند


احسان هوشمند- کارشناس مطالعات استان‌های مرزی: گذران زندگی و معیشت ده‌ها هزار خانواده از هموطنان ما وابسته به رودخانۀ کرخه است. رودخانۀ کرخه از نظر آبدهی سومین رودخانۀ  کشور پس از رودخانۀ های کارون و دز است. در بالادست یعنی سرچشمه‌های کرخه در استان‌های لرستان و ایلام و حتی کرمانشاه کشاورزی و معیشت هزاران نفر، وابسته به این رودخانه‌ها مانند قره‌سو و سیمره و دیگر رودخانه‌هاست. در استان خوزستان نیز زندگی صدها هزار نفر از اهالی شهرستان‌های شوش، حمیدیه، دشت آزادگان و هویزه به رودخانۀ کرخه بسته است. کشاورزی، دامداری به‌ویژه گاومیش‌داری و ماهیگیری و صنایع دستی مرتبط با رودخانۀ کرخه بخشی از حساسیت‌های این منطقه از ایران را در این شرایط سخت خشکسالی نشان می‌دهد. افزون بر آنکه بخش مهمی از نیاز شرب و آشامیدنی مردم منطقه هم از طریق کرخه تأمین می‌شود. وجود حیات ‌وحش ارزشمند پارک ملی کرخه و نیز میراث باستانی حاشیۀ کرخه را هم باید بر ابعاد اهمیت راهبردی این رودخانه افزود که با خشک­سالی همۀ این میراث تاریخی و ذخایر طبیعی و نیز معاش مردم با خطر بزرگی روبه ‌رو می‌شود.

خشکسالی در خوزستان به کشاورزی این استان زیان های بسیار زده است.

مردم منطقه در ده‌ها هزار هکتار زمین کشاورزی در این حوزه به کشاورزی اشتغال دارند. با توجه به نرخ بی‌کاری فزاینده و دورقمی در این منطقه و روند مهاجرت گسترده به حاشیۀ شهرها، در صورتی که دولت نتواند با اقدامی کارشناسی‌شده راهی برای کمک به مردم این سامان پیدا کند و راه‌­حلی برای کمک‌های فوری و تأمین نیازمندی‌های مردم به‌­ویژه در شهرستان‌های دشت آزادگان و هویزه و حمیدیه که بر اثر ممنوعیت کشت زندگی‌شان با مخاطره روبه‌رو شده، بیابد متأسفانه افزون بر افزایش نارضایتی ممکن است با تنش‌های اجتماعی و اعتراضات هم در این منطقه روبه ‌رو شویم. مردمی که بر اثر سیل ۱۳۹۸ تمام زندگی و سرمایه‌­شان نابود شد، چرا باید درست سه سال پس از سیل باز زندگی و معیشت شان با بحران مواجه شود؟ آیا نظام تدبیر در کشور به‌ویژه در استان خوزستان از پیش برمبنای پیش‌بینی‌ها، سناریوهایی مدیریتی در­این ­‌باره تدارک دیده بود تا در صورت خشک­سالی مردم دچار فلاکت نشوند؟ این نکته را یادآور شوم که در تنش آبان­ماه ۱۳۹۸ در برابر افزایش قیمت بنزین مناطق سیل‌زده کمترین مشارکت را در اعتراضات خیابانی داشتند؛ چرا که روند یاری‌رسانی و کمک تمام ملت ایران از گوشه ­و ­کنار کشور که با حضور خود در مناطق سیل‌زده به یاری سیل‌زدگان آمده بودند، موجب ایجاد امید و تشکیل سرمایۀ اجتماعی شده بود. اما اوضاع در شرایط موجود امیدبخش نیست و تاب‌آوری مردمان این سامان تحت تأثیر بی­‌توجهی و کم‌کاری‌های صورت­‌گرفته دچار آسیب جدی شده است. تا دیر نشده باید مسئولین برای تأمین نیازهای مردمان آسیب‌دیده از خشک­سالی فکری کنند و با ارائۀ کمک‌های نقدی معادل درآمد سال گذشته کشاورزان و نیز پرداخت خسارات بیمه‌ای و یا از دیگر راه‌های کارشناسی­‌شده در­این ­‌باره اقدامی فوری کنند. متأسفانه بی‌توجهی به درخواست‌های مردمی و عدم حضور سازمان‌­یافته مسئولان مربوطه در میان مردم و نیز فقدان مجامع صنفی و سندیکاها به‌­عنوان واسط میان جوامع محلی و دولت بر ابعاد این مشکلات افزوده است.

برگرفته از : روزنامۀ شرق، ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ (با ویرایش)

نظر شما