در حالی که تحقیقات تازهای نشان دهندۀ افزایش قابل توجه رسوبات پلاستیکی طی ۷۰ سال گذشته است، گروهی از دانشمندان و پژوهشگران میگویند انسان از عصر سنگ، برنز و آهن گذشته و وارد عصر پلاستیک میشود .
بنا بر پژوهشهای تازهای که در از سوی دانشکده اقیانوسشناسی دانشگاه سندیگو ژورنال «ساینس ادوَنسز» منتشر شده، میزان رسوب پلاستیک از سال ۱۹۴۰ به این سو، هر ۱۵ سال دو برابر شدهاست .
جنیفر براندون، مدیر پژوهشها، به «گاردین» گفته است: «ما همه در مدرسه در مورد عصر سنگ، عصر برنز و عصر آهن چیزهایی یاد میگیریم. به نظر میرسد عصر تازه را باید عصر پلاستیک بنامیم .»
خانم براندون میگوید: «وحشتناک است که نسل ما با نام چنین دورهای در یاد تاریخ باقی خواهد ماند.»
عصر سنگ، برنز و آهن، سامانههای سهدورهای، یا به عبارتی بخشهایی از تاریخ پیشرفت بشر هستند .
چندان روشن نیست نایلونها و کیسههای یکبار مصرف چرا تولید میشوند، در حالیکه تا چند دهه پیش هیچ خبری از آنها نبود و بازار و خرید و فروش هم به راه بود .
به گفتۀ پژوهشگران، رسوب پلاستیک در آب اقیانوسها، نه تنها زندگی بشر را دستخوش تغییر میکند، بلکه به حیات در گستردهترین بخش از کره زمین، یعنی آبها، آسیب جدی میرساند . البته هشدارها در مورد تولید زبالههای پلاستیکی و رسوب آن در آب تازگی ندارد .
اواخر اسفند سال پیش مقامها و مذاکرهکنندگان کشورهای مختلف جهان در کنفرانسی در کنیا گرد هم آمدند تا در مورد نحوۀ مقابله با آلودگی گستردۀ ناشی از ورود پلاستیک به اقیانوسها گفتوگو کنند . همزمان با آن گردهمایی سازمان ملل متحد تاکید کرد که تا کنون بیش از صد میلیون تن پلاستیک وارد آبهای آزاد شده و این آلودگی هر سال ۱۰ میلیون تن افزایش پیدا میکند .
پژوهشگران پیشبینی میکنند که در سال ۲۰۵۰ مقدار پلاستیک در آبهای آزاد از مقدار ماهیها بیشتر شود .
در اردیبهشت ماه سال جاری نزدیک به ۱۸۰ کشور با طرح سازمان ملل متحد برای ساماندهی به صادرات پسماند و زبالۀ پلاستیکی به کشورهای فقیر و در حال توسعه موافقت کردند؛ آن هم در حالی که گفته میشود با فاصلۀ درآمدی و طبقاتی موجود میان ساکنان زمین، در حال حرکت بهسوی نوعی «آپارتاید اقلیمی» هستیم .
برخی از کشورها شروع به ارائه یا وضع قوانینی کردهاند که هدف آنها مقابله یا محدودیت استفاده از پلاستیک است .
بررسی های علمی بازۀ زمانی لازم برای تجزیۀ انواع مواد پلاستیکی در چرخۀ بازیافت زمین نشان می دهند که زمان لازم برای تجزیۀ یک نی پلاستیکی ۲۰۰ سال است و برای یک بطری آب ۴۵۰ سال .
تایوان از جمله نخستین کشورهایی است که با وضع قوانین فراگیر و سختگیرانه، قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به تولید و استفاده از کیسههای نایلون، و هر ظرف یا فراوردۀ یکبار مصرف پلاستیکی بهطور کلی پایان دهد .
دولت کانادا نیز تصمیم گرفته تا از دو سال دیگر استفاده از پلاستیک یکبارمصرف را در این کشور ممنوع کند .
از تانزانیا تا نیوزیلند در مجموع ۹۰ کشور جهان دست به تغییرات و وضع قوانینی برای مقابله با مواد پلاستیکی یکبار مصرف زدهاند .
شرکتهای آمازون و فیلیپکارت، دو شرکت بزرگ تجارت الکتریک، در هند، روز چهارشنبه اعلام کردند به ارسال بستههایی که در مواد یکبار مصرف پلاستیکی بستهبندی شده باشند، پایان میدهند و این مواد را از بستههای پستی خارج میکنند. هند از جمله کشورهاییست که با مشکلات گستردهای در زمینۀ آلودگی روبهرو است .
در تیرماه سال جاری، مدیرکل محیط زیست و توسعۀ پایدار شهرداری تهران، به روزنامۀ شهروند گفته بود، درحالی که فرهنگسازی و آموزش دربارۀ کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی در ایران جریان دارد، اما برای نجات از بحران به قوانین بازدارنده احتیاج است؛ قوانینی که در حال حاضر وجود ندارند .
بنا بر گزارشها از ایران، سالانه در ایران «بیش از دو میلیون تن» پلاستیک تولید میشود که با در نظرگرفتن آمار جهانی، ایران در میان « ١٠ کشور» پرمصرف در این زمینه، جای گرفته است.
برگرفته از : پایگاه رادیو فردا (با ویرایش)
نظر شما