نوشتۀ : دکتر میلاد عظیمی
عبارات زیر سخنان سردار محمدرضا نقدی است که خبرگزاری ایسنا نقل کرده :
«کوروش جایگاهی نداشته و عددی نبوده بلکه شاهی بوده که با یهودیها رابطۀ خوبی داشت. شاهی بوده که با یهودیها ساخته ” پس ما هم باید با آنها بسازیم ” ؟ کوروش ساخته و پرداختۀ پهلوی است. اسم کوروش را هیچ کجا پیدا نمیکنیم، ” او را برای پیوند مردم ایران با یهود علم کردند “. خیانت کردند و چندین هزار سال تاریخ ایران را بریدند و دور ریختند. برآیند حکومت هخامنشیان و ساسانیان این بود که مردم و پابرهنهها زیر پا له شدند».
سخن سردار نه تازه است و نه مهم است. وقتی خواندمش به یاد این حکایت افتادم که حسن تقیزاده به غلامحسین مصاحب گفته بود :«اگر زمانی شنیدی در فلان دهکورهی دوردست، بهمان «عالم» گفته که فلان قضیه از هندسۀ لوباچفسکی غلط است، لزومی ندارد درشکه سوار بشوی و بروی به آن دهکوره تا سخنان آن «عالم» را بررسی کنی. از همین اتاقت در تهران مسلّم بدان که او «مزخرف» گفته است».
راستش را بخواهید بیفایدهترین کار این است که سخن سردار را نقد علمی کنیم و از آثار مورخان و باستانشناسان و زبانشناسان که از بد حادثه ! بیشترشان هم فرنگی هستند، سند و مدرک بیاوریم تا سردار ببیند که به گواهی دوست و دشمن٬ کوروش٬ پادشاه بزرگ و ناموری بوده است. «عددی» بوده است ! بیفایده است سردار را ارجاع دهیم به پژوهشهایی که نشان میدهد کوروش فقط با یهودیان مهربان نبوده و ستایشگران کوروش هم فقط یهودیان نبودند. یا دربارۀ این که چرا در «تاریخ ملی» ایران از مادها و هخامنشیان نامی نیست، تحقیقها کردهاند اما خب سردار ما از بنیاد این تحقیقات را قبول ندارد .
اما این سخنان از یک منظر مهم است؛ سخن«سردار نقدی» است؛ سخن «معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» است. سخنی صریح و روشن و بیمجامله که اگر موضع نهاد بسیار قدرتمندی را که سردار به آن منتسب است نیز بازتاب بدهد٬ قصه روشنتر خواهد بود .
به نظر «معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه پاسداران» کوروش بزرگ نه یک فرمانروای باستانی، که ابزاری برای یک بازی سیاسی روزگانی است؛ آن هم چه بازی خطیری ؟! رابطه با اسرائیل؛ یعنی مهمترین خط قرمز سیاست خارجی جمهوری اسلامی. میگوید کوروش را بیگانگان ساختهاند و پهلویها پرداختهاند تا قبح رابطه با اسرائیل بریزد. کل ماجرا را نه مقولهای تاریخی که پروژهای سیاسی و امنیتی میبیند .
«معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه پاسداران» قدرت دارد و برای حفظ انقلاب و نظام و آرمانهایش، قدرتش را اعمال میکند. اینجاست که مسئله باریک میشود .
من کاری با سردار نقدی ندارم. ایشان بر اساس تکلیفش عمل میکند. اما یقین دارم که تکلیف ملّی «ما» این است که کوروش بزرگ و اساساً موضوع ایران باستان را از کشاکش سیاست روز خارج کنیم و بر مسند علم و تحقیق بنشانیم . پژوهش کنیم و با روشهای متین و معتدل و علمی و جذاب مردم را با تاریخ کشور خود آشنا کنیم. اگر با بردباری و آهستگی و خردمندی رفتار کنیم سرانجام روزی سردار نقدی خواهد دانست که بیشتر مردم ایران تاریخ ایران را یک مسیر پیوستۀ چندهزارساله میدانند؛ به دوران پیش از اسلام خود از جمله عصر هخامنشیان و ساسانیان افتخار میکنند؛ کوروش بزرگ را یکی از اجزای درخشان ملیت و هویت ایرانی میدانند؛ دلشان برای پاسارگاد و تختجمشید و نقشرستم و نقشرجب و بیستون و فیروزآباد و طاق بستان میتپد. البته همین مردم اثباتِ ایران پیش از اسلام را به معنای نفی اسلام و ایران پس از اسلام نمیدانند. دین و ایمان خود را هم دارند .
همچنین باید سیاستبازانی را که از کوروش و ایران باستان٬ «استفادۀ ابزاری» میکنند و از آن حربهای برای مخالفت با اسلام و مبارزۀ سیاسی با جمهوری اسلامی ساختهاند٬ منزوی کنیم . به بانگ بلند بگوییم : سیاستبازی با نام کوروش بزرگ ممنوع. بگوییم: محوطۀ باستانی پاسارگاد عزیزتر و ارجمندتر از آن است که میدان کشمکش اینمباد آنباد شود. بروید جای دیگر دعوا کنید !
«ما» موظفیم این میراث باستانی را صحیح و سالم به آیندگان تحویل دهیم . آینده بهتر از امروز است . دنیا چنین نمیماند. فرزندان ما قدر تاریخ و تمدن ایران را خواهند دانست. نباید بیاحتیاطی کنیم. نباید بهانه به دست کسی بدهیم. بدانیم که در سنگستان بار شیشه حمل میکنیم . دائم باید بر جان میراث تاریخ و تمدن کهن ایران که شناسنامۀ ماست بلرزیم .
***
ایسکیلیوس یونانی دربارۀ کوروش نوشت: « آسمان با او سر کین نداشت، چون مردی فرزانه بود »…
کوروش ! هخامنشی ! شاه بزرگ ! شاه جهان ! شاه نیرومند ! شاه بابل ! شاه سومر و اکد ! شاه چهار گوشۀ جهان !…
آسمان کشورت با تو سر کین دارد ! چون فرزانه بودی و تیغ را با تدبیر و مدارا و خرد و مردمی همراه کرده بودی. بخواب. هوا بد است. باد سرد میآید !
یازدهم آذرماه ۱۳۹۷
نظر شما