پروفسور اینشتین عزیز

(نامه هاى کودکان به اینشتین و پاسخهاى او)

با مقدمه ی : اولین اینشتین

ویراستار: آلیس  کالاپرایس

ترجمه ی : دکتر محمدرضا توکلى صابرى

چاپ اول :  ١٣٩٣

١٣۶ صفحه –  ٧٠٠٠ تومان

ناشر : انتشارات مازیار – تلفن پخش : ۶۶۴۱۴۲۳۰ – ۰۲۱

واژه ی «نابغه» نخستین نابغه ای را که به یاد شنونده مى آورد ، آلبرت اینشتین است. همچنین اگر بخواهیم یک فرمول ساده و مشهور را در نظر بگیریم، بى درنگ فرمول «همترازى جرم و انرژى» و یا  E=mc2 را به یاد می آوریم .

آلبرت اینشتین ، فیزیکدان آلمانى و بنیانگذار «نظریه ی نسبیت» سهم بزرگی در پیشرفت دانش فیزیک غیرنیوتونى دارد و نام او در کنار نام چند فیزیکدان بزرگ جهان ماندگار است. اینشتین علاوه بر انجام کارهاى مهم در فیزیک، فردى انسان دوست و نیکوکار بود و کودکان را بسیار دوست داشت. او چنان مشهور بود که حتا مردم عادى او را به عنوان یک دانشمند بزرگ می شناختند ، و او را نماد دانش و ابداع مى دانستند. حتى کودکان هم با نام او آشنا بودند. اگرچه اینشتین در ساختن بمب اتمى هیچ نقشى نداشت، و تنها در نامه اى به روزولت رئیس جمهور آمریکا ، به او نوشته بود که ممکن است آلمانى ها به زودى به این سلاح ترسناک دسترسى پیدا کنند، ولى نام او با بمب اتمى همراه بود .

مى دانیم که اینشتین کودکان را بسیار دوست داشت و به آنها احترام می گذاشت و آنها را تحسین می کرد. اینشتین همه روزه از سراسر جهان نامه هایى را دریافت مى کرد. و اگرچه فرصت کافى براى خواندن و پاسخ دادن به همه ی آنها را نداشت، ولى تا آنجایى که مى توانست به بعضى از آنها پاسخ مى گفت . لحن ساده ی این نامه ها و پاسخ هاى بزرگترین فیزیکدان زمان به این پرسش هاى کودکانه از پدیده های شگفت انگیز جهان ما است. در این مجموعه ، نامه هایی که او به  کودکانی از کشورهای گوناگون جهان ، از آمریکا، ژاپن، آفریقای جنوبی، آلمان و انگلستان نوشته است ، گرد آمده است .

او در این نامه های در موضوع های گوناگون سخن گفته است؛ از نظریه ی نسبیت گرفته تا حل این مسئله که «سوپ چگونه سرد می شود؟ » اینشتین با ظرافت خاص و بازیگوشی کودکانه ای، همانند دوستان نوجوانش ، در نامه به دختر جوانی در بروکلین می نویسد: «زیاد نگران مشکلات ریاضیات خود نباشید . به شما اطمینان می دهم که مشکلات من حتی بیشتر است».

ویژگی این نامه ها این است که در آنها پرسش هایی بسیار ساده، با تمامی معصومیت کودکانه نوشته شده اند. بعضى از این نامه ها دربرگیرنده ی پرسش هایی اساسى هستند که هنوز کسی به آنها پاسخ نداده است ؛ پرسش هایى مانند: آیا دانشمندان دعا مى کنند؟ آیا زمان بعد چهارم است؟ چه چیزى خورشید و سیاره ها را در فضا نگه مى دارد؟ زمان چیست؟ روح چیست؟ آسمان چیست؟ آیا شما خود را یک نابغه مى دانید؟

پاسخ اینشتین به این کودکان به اندازه ی همان نامه های کودکانه ، سرگرم کننده، لطیف و هوشمندانه است. در این نامه ها شادباش روز تولد، امید به بهبودی، افکار ابلهانه و زیرکانه ، و نیز نشانه های خلوص و کنجکاوی و لذت محض از زندگی دیده می شود .

علاوه بر نامه ها، زندگینامه ی فشرده و گاهشمار زندگی اینشتین و مقاله ای از پژوهشگر برجسته ای به نام رابرت شولمان در این کتاب آمده است. همچنین دیباچه ای نوشته ی اولین، نوه ی دختری اینشتین و ده ها تصویر از این دانشمند در این کتاب مشهور گنجانده شده که بعضی از آنها برای نخستین بار منتشر می شود .

کتاب « پروفسور اینشتین عزیز » براى دانش آموزان و دانشجویان و کسانى که مى خواهند شخصیت اینشتین را به عنوان یک انسان بهتر بشناسند، کتابی سودمند است ؛ همچنین براى آموزگارانى که مى خواهند این شخصیت بزرگ را به شاگردان خود بهتر بشناسانند .