کنگرۀ آمریکا با ۴۰۵ رای موافق در برابر ۱۱ رای مخالف، قطعنامۀ مربوط به کشتار ارامنه توسط حکومت عثمانی را تصویب کرد.
به این ترتیب، دولت آمریکا نیز کشتار ارامنه در یک قرن پیش را « نسلکشی » خواند. در فاصلۀ سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۷ امپراتوری عثمانی صدها هزار نفر از ارامنه را قتل عام کرده بود. این نخستین بار است که کنگره آمریکا با چنین رای قاطعی نسبت به کشتار ارامنه توسط امپراتوری عثمانی واکنش نشان میدهد.
دولت ترکیه در واکنش به این تصمیم کنگره آمریکا گفته است که دولت و ملت ترکیه این قطعنامه را « پوچ و بیارزش » میدانند. همچنین سفیر آمریکا در آنکارا به وزارت امور خارجۀ ترکیه فرا خوانده شده تا در این باره توضیح دهد. رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه گفته است قطعنامۀ کنگرۀ آمریکا هیچ ارزشی ندارد و ترکیه آن را به رسمیت نمیشناسد. دولت ترکیه گرچه قتل ارامنه در نخستین سالهای قرن گذشته میلادی را کتمان نمیکند، اما از قتل ۳۰۰ هزار تا نیم میلیون ارمنی در جنگ سخن میگوید و حاضر به پذیرش « نسلکشی » در ارتباط با این کشتار نیست.
در جریان جنگ جهانی اول، امپراتوری عثمانی به طور سیستماتیک به تعقیب و کشتار ارامنه پرداخت. مورخان از صدها هزار کشته و برخی حتی از یک و نیم میلیون قربانی سخن میگویند.
یک اقدام سیاسی بی اهمیت
مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجۀ ترکیه اعلام کرد که این قطعنامه برای « مصرف داخلی » تهیه شده و از نظر حقوقی و تاریخی هیچ ارزشی ندارد. او گفت که پذیرش رای کنگره آمریکا از منظر حقوقی الزامآور نیست و او آن را یک « گام سیاسی بیاهمیت » خواند. چاووشاوغلو این اقدام آمریکا را نتیجۀ « لابیگری گروههای ضد ترک » ارمنی در آمریکا دانست.
برای نخستین بار، فرانسه بهمثابه یک کشور بزرگ اروپایی در سال ۲۰۰۱ از « نسلکشی » ارامنه در امپراتوری عثمانی سخن گفته بود. بوندستاگ (پارلمان) آلمان نیز در سال ۲۰۱۶ از سیاست مشابهی پیروی کرد؛ موضوعی که به بحران دیپلماتیک میان ترکیه و آلمان انجامید.
صرفنظر از کشورهای یادشده، شمار دیگری از کشورها و از جمله روسیه، سوئیس و هلند نیز کشتار ارامنه توسط امپراتوری عثمانی را « نسلکشی » خواندهاند.
برگرفته از : پایگاه دویچه ولۀ فارسی
نظر شما