عقاب علی‌احمدی
مقدمه
آشنایی با بزرگان دانش و ادب ایران زمین و دستاوردهای فرهنگ تمدن ایرانی مهمترین و کارآترین جنگ افزار و دستمایه ای است که می توان برای دفاع از ایران و فرهنگ آن به تصمیم گیرندگان امروز و جوانان آینده سپرد تا با توانایی لازم از ایران دفاع کنند. این وضعیت اندوهبار که امروز ما شاهد جلوه گری بی وطنان و کارگزاران تجزیه طلب در لباس ” طلبکاران از ایران ” و ” هویت طلبی ” در میدان سیاست هستیم، نتیجه طبیعی بی عملی و تنبلی فکری کارگزاران فرهنگی ایران در یکصد سال گذشته است. سکوت سرآمدان فرهنگی در برابر عوامل بیگانه پرست پان ترک و پان کرد و پان عرب و پان بلوچ ، دستاوردی جز عملی شدن پراکندگی و تفرقه ” استعمار فرموده ” نخواهد داشت . بیاییم همین امروز برای آگاه کردن ایرانیان از اهمیت و جایگاه ” ایران” در جهان و نقش آن در “زندگی مادی و معنوی جهان ” دست به کار شویم و خویشکاری ( وظیفه ) آگاه کردن جوان ایرانی را به روزگار پیری و زمانی که با پیروی از شارلاتان های راست و چپ سیاست باز ” سری به سنگ خورده ” برای او باقی مانده است ، نیاندازیم آیا از جوانان پرشوری که از صبح تا شب ، وضعیت نازل آزادی های اجتماعی و سیاسی و رفاه اقتصادی کشور ایران را با کشورهای پیشرفته مقایسه می کنند ، می توان پرسید: ” آیا برای بهترکردن و بهبود وضعیت هر ” چیز “، نباید از گذشته و سیری که آن ” چیز ” تا به امروز پیموده است ، آگاهی دقیق و به دردبخوری داشت ؟ ” آیا این جوانان پرشور و آزاده — که در صداقت و پایمردی و استعداد و دلیری آنها هیچ شکی نیست — تاکنون به فکر افتاده اند به جز خواندن و گذراندن واحدهای درسی در یک موضوع ، آری تنها یک موضوع — فرقی نمی کند چه موضوعی: شعر ، داستان ، تاریخ ، باستان شناسی ، معماری ، نقاشی ، و…..– اطلاعاتی بدردبخور و قابل استناد به دست بیاورند ؟ در اینجا گفته ای از احمد کسروی تبریزی ، تاریخنگار و زبان شناس و فرهنگی مرد ایران معاصر را به یاد می آورم که دریغم می آید آن را برای جوانان و خوانندگان این مطلب بازگو نکنم . کسروی می گوید :” روشنفکر کسی است که در یک موضوع ” همه چیز ” را بداند و در باره چیزهای دیگر ” چیزکی” . در میان جوانان امروز چهره های بسیاری را می بینیم که دو یا سه تخصص به دست آورده اند . این واقعیت ، مطمئنا نوید از ظهور چهره هایی دگرگون کننده و تحول آفرین در زندگی آینده ایران می دهد؛ اما چقدر خوب است ، اگر “همه” ما ایرانیان به فکر ” خواندن” این همه کتاب و مجله ای که امروز در دسترس ما است ، بیفتیم و پس از آن ساعتی را به فکرکردن در باره ارتباط های موجود میان پدیده های پیرامون خود و رویدادهای جاری بگذرانیم . اینکه می بینیم کسی با خواندن یک کتاب، آری یک کتاب به یک حزب سیاسی می پیوندد، دلیلی ندارد جز بی مایگی و دچارشدن به یک هیجان گذرا و بی ژرفا. بیایید برای پیشگیری از این روند فاجعه آمیز ، هم بخوانیم و هم دیگران را به خواندن تشویق کنیم .
در چند سال گذشته ” دفتر پژوهش های فرهنگی ” با یاری گرفتن از گروهی از پژوهشگران مجموعه ای به نام « از ایران چه می دانم ؟ » را تدوین و منتشر کرده است که کتاب های این مجموعه را به سبب برخورداری از سطح تالیفی و پژوهشی مناسب ، می توان به عنوان منبع هایی سودمند و قابل اعتماد به جوانان معرفی کرد . همکاری با گردانندگان ” دفتر پژوهش های فرهنگی ” برای تالیف کتاب های تازه و افزایش عنوان های این مجموعه با هدف هرچه غنی ترکردن آن ، وظیفه مهم پژوهشگران ایران معاصر است .شمار کتاب های این مجموعه به تازگی از یکصد کتاب گذشته و کتاب های تازه ای از آن در دست چاپ و انتشار است .
در ادامه با نام این کتاب ها آشنا می شویم و معرفی کوتاهی در باره هر یک از آنها می خوانیم:
۱. گستره فرهنگی و مرزهای تاریخی ایران‌زمین
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ سوم: ۱۳۸۰؛ ۸۸ صفحه؛ ۹۵۰ تومان
این کتاب گستره فرهنگی ایران‌زمین را به تصویر می‌کشد و از شکل‌گیری قوم‌های ساکن منطقه و پیدایش ابتدایی‌ترین مرزهای جغرافیایی تا عصر حاضر سخن می‌گوید.
* برنده لوح تقدیر از سومین جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد (۱۳۸۱).
۲. جزیره قشم: صدف ناشکافته خلیج فارس
نوشته علی بلوکباشی؛ چاپ چهارم: ۱۳۸۵؛ ۱۰۴ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان.
این کتاب به معرفی جزیره قشم از جنبه‌های جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی، آموزشی و بهداشتی می‌پردازد.
۳. تخت‌جمشید
نوشته حسین سلطان‌زاده؛ چاپ ششم: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
این کتاب چگونگی پیدایش و ساخت و پرداخت معماری بناهای تخت‌جمشید، الگوهای طراحی و نقوش آن را بررسی می‌کند.
۴. آبسکون یا جزیره آشورزاده
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ سوم: ۱۳۸۰؛ ۸۸ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب آشوراده (عاشوراده) را از جنبه‌های جغرافیایی، تاریخی، اقتصادی و فرهنگی از قدیم‌ترین ایام تا کنون بررسی کرده و اهمیت سیاسی جزیره را بیان می‌کند.
۵. قالی‌شویان: مناسک نمادین قالی‌شویی در مشهد اردهال
نوشته علی بلوکباشی؛ چاپ سوم: ۱۳۸۰؛ ۱۰۴ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب تحقیق میدانی درباره مناسک سالانه قالی‌شویان در مشهد اردهال است.
۶. سرگذشت دریای مازندران (نایاب)
نوشته ناصر تکمیل همایون
۷. نوروز: جشن نوزایی آفرینش
نوشته علی بلوکباشی؛ چاپ هفتم ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
این کتاب پژوهشی است در شناخت خاستگاه و پیشینه نوروز و آیین‌های نوروزی و چگونگی برگزاری جشن‌های آغاز سال نو در میان مردم.
۸. فرش ایران (نایاب)
نوشته فضل‌الله حشمتی رضوی
۹. کتیبه‌های ایران باستان (نایاب)
نوشته محمد تقی راشد محصل
۱۰. خلیج فارس
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ پنجم: ۱۳۸۶؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
این کتاب خلیج فارس را از دیدگاه تاریخی و جغرافیایی بررسی می‌کند.
۱۱. بازارهای ایرانی
نوشته حسین سلطان‌زاده؛ چاپ چهارم: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
این کتاب پیشینه تاریخی و برخی از خصوصیات اجتماعی بازار و همچنین چگونگی اداره و حفظ امنیت آن و برخی از مقررات بازار را به ساده‌ترین و کوتاه‌ترین شکل ممکن بیان می‌کند.
۱۲. سینمای ایران (نایاب)
نوشته محمد تهامی‌نژاد
۱۳. مرزهای ایران در دوره معاصر
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ دوم: ۱۳۸۰؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب مرزهای جدید سیاسی ایران و ویژگی‌های آن را بررسی می‌کند.
* برنده لوح تقدیر از سومین جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد (۱۳۸۱).
۱۴. بانک و بانکداری در ایران
نوشته منیژه ربیعی رودسری؛ چاپ سوم: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب تاریخچه بانکداری در ایران و روند ناموزون شکل‌گیری و رشد آن را بررسی می‌کند.
* برنده لوح تقدیر از سومین جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد (۱۳۸۱).
۱۵. سامانیان: دوره شکوفایی فرهنگ ایرانی- اسلامی
نوشته محمدرضا ناجی؛ چاپ دوم: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب دوره سامانیان، دوره شکوفایی فرهنگ اسلامی و سنت‌های ایرانی، را به تصویر می‌کشد.
۱۶. مازندران
نوشته وحید ریاحی؛ چاپ دوم: ۱۳۸۱؛ ۱۲۰ صفحه، ۹۵۰ تومان
این کتاب به جنبه‌های جغرافیایی، تاریخی، اقتصادی و فرهنگی استان مازندران می‌پردازد.
۱۷. کلیساهای ارامنه ایران
نوشته لینا ملکمیان؛ چاپ دوم: ۱۳۸۰؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان
این کتاب کلیساهای ارامنه را از دیدگاه‌های مختلف تاریخی، معماری، اجتماعی، و فرهنگی بررسی می‌کند و به ویژگی‌های خاص هر کلیسا و مراسم مربوط به آن می‌پردازد.
۱۸. نخل‌گردانی: نمایش تمثیلی از جاودانگی حیات شهیدان
نوشته علی بلوکباشی؛ چاپ دوم۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب پژوهشی است درباره نمایش تمثیلی تابوت شهیدان و تکرار ادواری واقعه مرگ و حیات قهرمانان مذهبی در مراسم عزاداری هرساله شیعیان در ماه محرم.
۱۹. گاهشماری ایرانی
نوشته موسی اکرمی؛ چاپ دوم: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه ؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب گاهشماری ایرانی و ویژگی‌های آن را بررسی می‌کند.
۲۰. لارستان (نایاب)
نوشته محمدباقر وثوقی
۲۱. شیخ بهایی
نوشته محسن دامادی؛ چاپ سوم: ۱۳۸۶؛ ۱۰۴ صفحه؛ ۹۵۰ تومان
این کتاب زندگینامه شیخ بهایی را، با نگاهی به ایران در عصر صفویه، به تصویر می‌کشد.
۲۲. ایرانیان ارمنی
نوشته آندرانیک هویان؛ چاپ دوم: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
این کتاب خاستگاه تاریخی ارمنیان، آیین‌ها و اعتقادات آنها و وجوه اشتراک آنان را با ایرانیان بررسی می‌کند.
۲۳. تنگه هرمز
نوشته غلامرضا زعیمی؛ چاپ دوم: ۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب موقعیت جغرافیایی، تحولات فرهنگی، رژیم حقوقی و نقش استعمار را در تنگه هرمز بررسی می‌کند.
۲۴. راه و راه‌سازی در ایران (نایاب)
نوشته منوچهر احتشامی
۲۵. تاریخ ایران در یک نگاه
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ چهارم: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
این کتاب تاریخ ایران را به طور خلاصه از پیش از تاریخ تا کنون بازگو می‌کند.
۲۶. دادرسی و نظام قضایی در ایران (نایاب)
نوشته سیدحسن امین
۲۷. نادرشاه افشار (نایاب)
نوشته رضا شعبانی
۲۸. نهضت جنگل: زمینه‌های اجتماعی
نوشته شاپور رواسانی؛ چاپ دوم: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به بررسی زمینه‌های اجتماعی نهضت جنگل می‌پردازد.
۲۹. اردبیل (نایاب)
نوشته داریوش به‌آذین
۳۰. کوروش کبیر
نوشته رضا شعبانی؛ چاپ چهارم: ۱۳۸۹؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
این کتاب از زندگی کوروش و گسترش قلمرو امپراتوری هخامنشی در زمان او به اختصار سخن گفته است.
۳۱. جامعه ایلی در ایران
نوشته علی بلوکباشی؛ چاپ سوم: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
این کتاب جامعه ایلی ایران را مورد بررسی قرار می‌دهد و به مواردی چون سلسله مراتب قدرت، ساختار خویشاوندی، ساختار اقتصادی، مذهب، زبان و … در ایلات می‌پردازد.
۳۲. دریانوردی در ایران
نوشته حسین نوربخش؛ چاپ اول: ۱۳۸۲؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به تاریخچه دریانوردی در ایران می‌پردازد و به مواردی چون سفرهای دریایی ایرانیان، سفرهای اکتشافی دریانوردان ایران باستان، نوآوری‌های ایرانیان، و نیروی دریایی ایران در خلیج فارس در طول تاریخ اشاره می‌کند.
۳۳. زبان و ادبیات ایران باستان
نوشته زهره زرشناس؛ چاپ دوم: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان.
در این کتاب معرفی کوتاهی از زبان‌های ایرانی شده و سپس ادبیات شفاهی و مکتوب این زبان‌ها در ایران باستان بررسی شده است.
۳۴. زرتشتیان
نوشته کتایون مزداپور؛ چاپ سوم: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
در این کتاب به زرتشتیان ایران پرداخته شده است و مباحثی چون خاستگاه کیش زرتشتی، تحولات کیش زرتشتی تا اسلام، از آغاز اسلام تا دوره معاصر، دوره معاصر، دوران تجدد، آداب و باورهای کهن مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
۳۵. ایران باستان (نایاب)
نوشته نادر میرسعیدی؛ چاپ سوم: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
در این کتاب به تاریخ ایران از آغاز تا عصر مادها؛ دوران مادها، هخامنشیان، مقدونیان و سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان پرداخته شده است.
۳۶. بنادر ایران در خلیج فارس
نوشته حسین نوربخش؛ چاپ دوم: ۱۳۸۷؛ ۱۰۴ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
این کتاب به تاریخ بنادر ایران در خلیج فارس می‌پردازد.
۳۷. راهآهن در ایران
نوشته منوچهر احتشامی؛ چاپ سوم: ۱۳۸۷؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
در این کتاب به پیدایش راهآهن، خطوط راهآهن در جهان، خطوط راهآهن در ایران، ایجاد راهآهن و توسعه راهآهن پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده است.
۳۸. ایرانیان آشوری و کلدانی
نوشته ژاسنت صلیبی؛ چاپ اول: ۱۳۸۲؛ ۱۰۴ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به زندگی ایرانیان آشوری و کلدانی در دوره‌های مختلف تاریخ تا امروز می‌پردازد.
۳۹. اوستا: ستایش‌نامه راستی و پاکی
نوشته محمدتقی راشدمحصل؛ چاپ دوم: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
این کتاب به زبان اوستا، پیشینه زبان اوستایی، تاریخچه مطالعات اوستایی، سرگذشت کتاب اوستا، دستور زبان اوستا و ادبیات اوستایی، و درونمایه کتاب اوستا پرداخته است.
۴۰. داریوش بزرگ
نوشته رضا شعبانی؛ چاپ دوم؛ ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان
این کتاب به زندگی داریوش و گسترش قلمرو و کشورداری وی پرداخته است.
۴۱. نظامی گنجه‌ای
نوشته بهروز ثروتیان؛ چاپ اول: ۱۳۸۲؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به زندگینامه نظامی، جایگاه نظامی در ادبیات، جهان‌بینی وی، وبژگی‌های شعری و آثار او می‌پردازد.
۴۲. خسرو و شیرین
نوشته بهروز ثروتیان؛ چاپ دوم: ۱۳۸۷؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
این کتاب پژوهشی در مثنوی خسرو و شیرین نظامی است، که در آن مولف در هفت فصل به زوایای گوناگون آن پرداخته است.
۴۳. پوشاک ایرانیان
نوشته پیمان متین؛ چاپ دوم: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
در این کتاب پوشاک ایرانیان و سیر تحولات و روند تاریخی تغییرات آن بررسی شده است.
۴۴. عین‌القضات همدانی
نوشته هاشم بناءپور؛ چاپ اول: ۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به زندگینامه عین‌القضات همدانی و زمانه او، استادان عین‌القضات، عین‌القضات و شاعران و مشایخ صوفیه، و آثار و افکار عین‌الفضات می‌پردازد.
۴۵. تهران
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ دوم: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان.
این کتاب تاریخ تهران و چگونگی شکل‌گیری این شهر را بررسی می‌کند.
۴۶. جشن‌های ایرانیان
نوشته عسکر بهرامی؛ چاپ سوم: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
این کتاب به جشن‌های ایرانیان می‌پردازد و در آن گاهشماری و پیشینه جشن‌های ایرانی، جشن‌های دینی و غیردینی ایرانیان و جشن‌های پیروان مذاهب مختلف در ایران بررسی می‌شود.
۴۷. تقسیمات کشوری
نوشته بهرام امیر احمدیان؛ چاپ اول: ۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
در این کتاب سیر تحول تاریخی تقسیمات کشوری ایران از دوره باستان تا امروز مورد بررسی قرار گرفته است.
۴۸. تیموریان
نوشته غلامرضا امیرخانی؛ چاپ اول: ۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب دوره تیموریان را به تصویر می‌کشد و علاوه بر چگونگی روی کار‌آمدن تیموریان و مناسبات سیاسی و حکومتی به مباحث هنر، علوم و ادبیات و نهادهای فرهنگی و آموزشی این دوره نیز می‌پردازد.
۴۹. بروجرد
نوشته غلامرضا عزیزی؛ چاپ اول: ۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به موقعیت جغرافیایی، اوضاع و احوال تاریخی، آثار باستانی، و اوضاع فرهنگی و اجتماعی بروجرد می‌پردازد.
۵۰. خوارزم
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ اول: ۱۳۸۳؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به اوضاع جغرافیایی، تاریخ، فرهنگ، تمدن و یادمانهای تاریخی خوارزم می‌پردازد.
۵۱. هنر قلمزنی در ایران
نوشته منوچهر حمزه‌لو؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به هنر قلمزنی در ایران می‌پردازد و پیشینه و خصوصیات آن را بررسی می‌کند.
۵۲. فوتبال در ایران
نوشته حسین محمدنبی؛ چاپ دوم: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
این کتاب به تاریخچه فوتبال ایران و حضور فوتبال ایران در جهان می‌پردازد.
۵۳. تئاتر در ایران (نایاب)
نوشته بهروز غریب‌پور
۵۴. آیین جوانمردی (نایاب)
نوشته مهران افشاری
۵۵. دانشنامه‌های ایرانی
نوشته مهناز مقدسی؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان
این کتاب به دانشنامه‌نگاری در ایران و جهان و معرفی دانشنامه‌های ایرانی از قدیم تا کنون می‌پردازد.
۵۶. خوش‌نویسی در ایران
نوشته لیلی برات‌زاده؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان
این کتاب نگاهی کوتاه به تاریخچه خط و خوش‌نویسی از دوران باستان تا دوره معاصر دارد. تحول خط و زبان ایران، خط عربی در ایران، انواع خط، رابطه خوش‌نویسی و هنرهای تجسمی، مراحل آموزش و ابزارهای خوش‌نویسی از مطالب کتاب هستند.
۵۷. ماهان
نوشته سید محمدعلی گلاب‌زاده؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
این کتاب به تاریخ و جغرافیای ماهان، به زندگی و کرامات شاه نعمت‌الله ولی و تاریخچه بنای آستانه وی و موقعیت فرهنگی و آداب و رسوم ماهان می‌پردازد.
۵۸. فرآیند تکوین حماسه ایران
نوشته جلیل دوستخواه؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
در این کتاب به چگونگی تکوین حماسه ایران، سرچشمه‌های حماسه ملی ایران در ادب اوستایی، مادی، فارسی باستان و میانه، سغدی و دری پرداخته شده است. در بخش پایانی، شاهنامه‌نویسی و شاهنامه‌سرایی بررسی شده است.
۵۹. قحطی‌های ایران
نوشته احمد کتابی؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
در این کتاب پدیده قحطی در ایران بررسی شده و به اسباب و علل طبیعی، تاریخی و اجتماعی آن اشاره شده است. قحطی‌های سراسری در ایران و قحطی‌های منطقه‌ای و محلی نیز بررسی شده‌اند.
۶۰. دانشگاه گندی‌شاپور
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان
در این کتاب پیشینه آموزش عالی در ایران، شکوفایی علمی و فرهنگی عصر ساسانی، شکل‌گیری شهر گندی‌شاپور، ایجاد آموزشگاه عالی و بیمارستان در گندی‌شاپور، گسترش اسلام و پیوند گندی‌شاپور با بغداد و جایگاه و منزلت آموزش در نظام ارزشی ایران بررسی شده است.
* کتاب برگزیده جشنواره کتاب‌های آموزشی رشد (۱۳۸۷)
۶۱. شناخت‌نامه فردوسی و شاهنامه
نوشته جلیل دوستخواه؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
سرگذشتنامه فردوسی، شاهنامه و سرودن آن، جایگاه شاهنامه در گستره نشر جهانی و ویژگی‌های ساختاری شاهنامه از مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۶۲. تپه مارلیک
نوشته عادل ابراهیمی لویه؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
در این کتاب به موقعیت جغرافیایی تپه مارلیک و پیشینه تاریخی و فرهنگی آن، پژوهشهای باستان‌شناسی انجام شده و یافته‌های آن در تپه مارلیک پرداخته شده است.
۶۳. میراث طبیعی ایران (نایاب)
نوشته سام خسروی فرد
۶۴. میراث ادبی روایی در ایران باستان
نوشته زهره زرشناس؛ چاپ اول: ۱۳۸۴؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۹۵۰ تومان.
در این کتاب به ادبیات شفاهی ایران باستان پرداخته می‌شود و انواع آن به همراه نمونه‌هایی بررسی می‌شود.
۶۵. کریم‌خان زند (نایاب)
نوشته رضا شعبانی
۶۶. نهاوند
نوشته حسین زرینی؛ چاپ اول: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان
در این کتاب به اوضاع طبیعی و جغرافیایی، جامعه و اقتصاد، تاریخ، آثار باستانی و تاریخی و سیمای آموزشی و فرهنگی نهاوند پرداخته شده است.
۶۷. دیوان استیفا
نوشته سیدحسن امین؛ چاپ اول: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان
این کتاب به تاریخچه مالیات در ایران پرداخته است و طی فصل‌های آن، نظام مالیه عمومی در ایران باستان، عصر اسلامی، صفویان تا قاجاریه و دوران قاجاریه بررسی شده است.
۶۸. کشمیر
نوشته ابو‌القاسم رادفر؛ چاپ اول: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان.
در این کتاب به جغرافیای تاریخی و فرهنگی کشمیر، یادمان تاریخی و طبیعی آن، ورود اسلام و اوضاع دینی و فرهنگی، عرفان، ادبیات و شعر در کشمیر پرداخته شده است.
۶۹. لیلی و مجنون (نایاب)
نوشته بهروز ثروتیان
۷۰. آموزش و پرورش در ایران
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ اول: ۱۳۸۵؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۲۰۰ تومان.
در این کتاب تاریخ آموزش و پرورش در ایران بیان شده است و در فصل‌هایی ریشه‌های کهن آموزش و پرورش در ایران، آموزش و پرورش در دوران‌های ایران باستان و اسلامی، مدرسه‌های دوره اسلامی و تحولات نوین نهادهای آموزشی در ایران معاصر بررسی شده است.
۷۱. کبوترخانه در ایران
نوشته سعید هادی‌زاده کاخکی؛ چاپ اول: ۱۳۸۵؛ ۱۰۴ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
در این کتاب به شناخت مختصری از کبوتر از نظر علمی، جایگاه کبوتر در فرهنگ ایرانی، کبوترخانه‌ها از دید گردشگران خارجی و کالبد و معماری کبوترخانه‌ها پرداخته شده است.
۷۲. مولانا جلال‌الدین محمد بلخی (مولوی)
نوشته منصور کیایی؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
اوضاع تاریخی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زمان تولد مولوی، زندگی مولوی تا دیدار شمس‌تبریزی، تحول و شوریدگی او پس از دیدار با شمس، یاران و معاصران مولانا با آثار وی، وفات مولانا و عشق و عرفان از دیدگاه مولانا مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۷۳. بازی‌های کهن در ایران
نوشته علی بلوکباشی؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
دراین کتاب به خاستگاه و طبقه‌بندی بازی‌های کهن و معرفی پنج بازی پرداخته شده است.
۷۴. پل‌های ایران
نوشته منوچهر احتشامی؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه ؛ ۱۵۰۰ تومان.
کتاب حاضر، تاریخ پل‌سازی در ایران را در دو دوره کلی پیش از اسلام و پس از اسلام بیان می‌کند. در این کتاب با در نظر داشتن سیر پل‌سازی در تاریخ ایران به معماری آن نیز پرداخته شده است.
۷۵. خشایارشا: پادشاه هخامنشی
نوشته رضا شعبانی؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
نام، تبار و آغاز پادشاهی، تثبیت پادشاهی، لشکرکشی به یونان، بازگشت از یونان و … از مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۷۶. میرزای شیرازی
نوشته محمدکاظم میرسجادی؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
در این کتاب ضمن بررسی شرح احوال میرزاحسن شیرازی و آثار و مراتب علمی و شرعی او، به امتیاز رژی و قیام تنباکو و اثرات این قیام در شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دوران ناصرالدین شاه قاجار و نقش روحانیان در این قیام پرداخته شده است.
۷۷. بم
نوشته حسن باستانی راد؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان
طبیعت و اقلیم، تاریخ و جغرافیا، جامعه و فرهنگ، اقتصاد و تاریخچه ارگ بم از مباحث مطرح شده در کتاب هستند. در این کتاب همچنین به زلزله سال ۱۳۸۲ بم و پیامدهای آن نیز پرداخته شده است.
۷۸. قنات در ایران
نوشته محمدرضا حائری؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
اقلیم ایران، آب در ایران، تمدن کاریزی در ایران، مهندسی و مهندسان قنات، نمونه‌هایی از قنات‌های ایران، مقایسه قنات با چاه و سد، و قنات از دیدگاه‌های گوناگون مباحث کتاب حاضر هستند.
۷۹. جلفا
نوشته آندرانیک هویان؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
کوچ ارمنیان به جلفای اصفهان، خلیفه‌گری ارمنیان جلفا، کلیساهای جلفا، اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جلفا و مشاهیر جلفا در عصر صفویه و قاجاریه مباحث مطرح شده در کتاب حاضر هستند.
۸۰. سلطانیه
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
در این کتاب به طبیعت و اقلیم، نام و نشان، حضور مغولان در سلطانیه، پایتختی سلطانیه در زمان ایلخانان، سلطانیه عصر تیموری تا دوره قاجار، یادمانهای باستانی و تاریخی سلطانیه و جامعه و اقتصاد سلطانیه در حال حاضر پرداخته شده است.
۸۱. بندر انزلی
نوشته معصومه رضازاده شفارودی؛ چاپ اول: ۱۳۸۶؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۱۵۰۰ تومان.
در کتاب حاضر به طبیعت و اقلیم، تاریخ، جامعه و جغرافیای شهری، کشاورزی و شیلات، صنعت، تجارت و حمل‌و نقل، فرهنگ و هنر، یادمان تاریخی و جاذبه‌های گردشگری بندر انزلی پرداخته شده است.
۸۲. اندرزنامه‌های ایرانی
نوشته کتایون مزداپور؛ چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
در این کتاب به واژه اندرز و سنت اندرزگویی، اندرزهای کهن ایرانی، حکمت اسلامی و عربی در اندرز ایرانی، اندرزهای فارسی و … پرداخته شده است.
۸۳. کردستان
نوشته زاهد قادری؛ چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
در این کتاب به جغرافیای طبیعی، سیمای تاریخی، جامعه و اقتصاد، ساختار فرهنگی، یادمان‌ها و مشاهیر، و خدمات رفاهی و آموزشی کردستان پرداخته شده است.
۸۴. آل مظفر
نوشته محمدحسن میرحسینی؛ چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان
تاریخ سیاسی دوره امیر مبارزالدین، خاستگاه آل مظفر، مظفریان در صحنه رقابت‌های دودمانی، روابط سیاسی و ساختار اداری آن دوران، فرهنگ و هنر، و جامعه و اقتصاد مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۸۵. خاقانی شروانی
نوشته میرجلال‌الدین کزازی؛ چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
نام و نشان و بالندگی خاقانی، زندگی در شروان، تحفه‌العراقین و سفرهای خاقانی، خاقانی و سخن پارسی مباحث مطرح شده در کتاب حاضر هستند.
۸۶. گرگان
نوشته رمضانعلی قائمی؛ چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
در کتاب حاضر به نام و نشان طبیعت؛ جامعه، ساختارهای فرهنگی و اقتصادی؛ گرگان در گذر تاریخ؛ و یادمان‌ها و مشاهیر گرگان پرداخته شده است.
۸۷. ژئوپلیتیک تاریخی ایران
نوشته یارمحمد بای؛ چاپ اول: ۱۳۸۸؛ ۱۱۶ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
ژئوپلیتیک باستانی ایران؛ ژئوپلیتیک ایران از اسلام تا صفویه؛ ژئوپلیتیک در عصر جدید، ژئوپلیتیک ایران در دوره قاجاریه و ژئوپلیتیک ایران در دوره پهلوی مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۸۸. امام رضا (ع)
نوشته محمدرضا ناجی، چاپ اول: ۱۳۸۷؛ ۱۲۵ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
امامت هشتمین امام؛ قدمگاه امام در ایران؛ ولایتعهدی امام رضا (ع) ؛ شهادت امام رضا (ع) ؛ امام رضا (ع) و آموزه‌های دینی؛ شخصیت سیاسی، شیوه زندگی وسلوک دینی ایشان؛ آثار مکتوب امام و امام در آیینه شعر وادب؛ و مرقد مطهر امام در ایران مباحث مطرح شده در کتاب حاضر هستند.
* تقدیرشده در پنجمین دوره کتاب فصل (۱۳۸۷)
۸۹. درفش ایرانیان
نوشته پیمان متین؛ چاپ اول: ۱۳۸۸؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۲۰۰ تومان.
در این کتاب به نام و پیشینه اساطیری درفش، درفش در حماسه، درفش در تاریخ ایران از روزگار باستان تا دوره معاصر، نشان شیر و خورشید و گونه‌شناسی بیرق‌ها پرداخته شده است.
۹۰. جاده ابریشم
نوشته ناصر تکمیل همایون؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۱۱۸ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
در این کتاب به زمینه‌های پژوهش درباره جاده ابریشم؛ پدیدآمدن راه‌ها؛ خاستگاه ابریشم و نوغان‌کاری؛ جاده‌های زمینی ابریشم؛ راه‌های دریایی ابریشم؛ راهداری و کاروانسراها، فرهنگ و تمدن در مسیر جاده ابریشم، و جاده ابریشم در دوران اسلامی پرداخته شده است.
۹۱. طاهریان
نوشته محمدرضا ناجی؛ چاپ اول: ۱۳۸۸؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۲۰۰ تومان.
خاستگاه طاهریان؛ ایران طاهری در خراسان؛ قلمرو طاهریان؛ دیوان‌سالاری، جامعه، اقتصاد و شهرسازی در دوران طاهریان؛ فرقه‌های اسلامی در این دوره؛ و علوم و نهادهای آموزشی در دوران طاهریان مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۹۲. خرمشهر
نوشته عباس بهارلو؛ چاپ اول: ۱۳۸۸؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۲۰۰ تومان.
نام و نشان خرمشهر؛ طبیعت و اقلیم؛ تاریخ و یادمانهای تاریخی؛ جامعه و فرهنگ؛ و اقتصاد خرمشهر مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۹۳. تاریخ نجوم در ایران
نوشته حمیدرضا گیاهی یزدی؛ چاپ اول: ۱۳۸۸؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۰۰۰ تومان.
پیشینه نجوم در جهان؛ منجمان نامدار ایران؛ ابزارهای نجومی؛ دستاوردهای منجمان ایرانی؛ و نجوم جدید در ایران مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۹۴. قهستان (خراسان جنوبی)
نوشته مهدی زنگویی؛ چاپ اول: ۱۳۸۸؛ ۱۱۸ صفحه؛ ۲۲۰۰ تومان.
در این کتاب به طبیعت و اقلیم؛ جامعه و جغرافیای انسانی؛ سیر تاریخی منطقه؛ فرهنگ، مشاهیر و یادمان‌ها؛ و اقتصاد منطقه قهستان پرداخته شده است.
۹۵. ادیب الممالک فراهانی
نوشته مجدالدین کیوانی؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۹۴ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
نام و نشان و زندگی ادیب‌الممالک؛ شاعری در دوره سنت‌گرایی؛ شعر و اندیشه در دوره تجدیدحیات ادبی؛ اندیشه‌ها و تلاش‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ادیب‌الممالک مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۹۶. ترانه‌های عامه فارسی
نوشته بهرام معصومی؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
تعریف ترانه، خاستگاه و پیشینه تاریخی ترانه، قالب‌های سنتی ترانه، وبژگی‌های ترانه‌های عامه فارسی، جایگاه ترانه‌های عامه، و انواع ترانه‌های عامه فارسی مطالب مطرح شده در کتاب هستند.
۹۷. باغ ایرانی
نوشته وحید حیدرنتاج؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۱۱۸ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
باغ و طبیعت در فرهنگ ایرانی؛ باغ‌سازی در ایران؛ گونه‌شناسی باغ ایرانی؛ عناصر باغ ایرانی؛ هندسه و زیبایی‌شناسی باغ ایرانی؛ بازتاب باغ ایرانی در هنر؛ هفت باغ هشت‌بهشت مطالب مطرح شده در کتاب هستند.
۹۸. سنایی غزنوی
نوشته حسین ایاضی؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۱۲۰ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
روزگار و خاستگاه سنایی؛ سنایی از تولد تا شوریدگی؛ سنایی و ادبیات صوفیه؛ ویژگی‌های شعری، بینش و نگرش؛ و آثار و اندیشه‌ها و پایان کار وی مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۹۹. کاروانسرا در ایران
نوشته سعید هادی‌زاده کاخکی؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۱۱۵ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
راه و کاروان؛ راه‌های ایران؛ بناهای وابسته به راه و کاروان مثل قهوه‌خانه، چاپار، رباط و … ؛ کاروانسرا و کارکردهای آن و کالبد و معماری کاروانسرا مباحث مطرح شده در کتاب هستند.
۱۰۰. شیر ایرانی
نوشته سام خسروی فرد؛ چاپ اول: ۱۳۸۹؛ ۱۱۲ صفحه؛ ۲۵۰۰ تومان.
در این کتاب به شیر در فرهنگ و هنر ایرانیان؛ پیشینه‌شناسی شیر ایرانی؛ ویژگی‌های زیستی و رفتاری؛ پراکندگی و زیستگاه شیر ایرانی؛ انقراض شیر در ایران و بازگرداندن آن پرداخته شده است.
از این مجموعه در دست انتشار است:
عطار نیشابوری/ سهیلا صارمی
صابئین/ عادل شیرالی
زورخانه در ایران/ مهدی ابوالحسنی
بیستون/ شهرام جلیلیان
رستم/ مریم دارا
امام‌علی (ع) / محمدحسن رجبی
باغ‌های تاریخی تبریز/ امیر بانی‌مسعود
اسطوره آفرینش در ایران/ هایده صیرفی
نقاشی در ایران/ امید روشناس
شهر سوخته زابل/ سیدمنصور سیدسجادی
نمایی از غرفه دفتر پژوهشهای فرهنگی
در بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران – اردیبهشت ۱۳۹۰
نشانی ناشر: تهران – خیابان کریم خان زند – خیابان ایران‌شهر شمالی – نبش کوچه یگانه – شماره ۲۲۹ – دفتر پژوهشهای فرهنگی
کد پستی: ۱۵۸۴۷۳۶۹۱۳
تهران: صندوق پستی ۴۶۹۱-۱۵۸۷۵
تلفن: ۸۸۸۲۱۳۶۴ و ۸۸۳۰۲۴۸۲ و ۸۸۳۱۵۲۳۷ و دورنگار: ۸۸۳۰۲۴۸۵
رایانامه: crb@iranculturestdies.com
خرید الکترونیک: www.iranculturestdies.com
www.lahzeh-ketab.com
تلفن‌های دفتر پخش مرکزی: ۸۸۸۴۹۴۶۲ و ۰۹۱۲۲۱۷۷۶۴۷
نظر شما